Tünel’den Taksim’e çıkan tramvayda ‘Pera da İstanbul’ adlı kitabı yere düşürdüm; Dördüncü yazı

Yolda, metroda yürüyen ve hem de kitap okuyan insanlar var.. bir defasında Brooklyn Köprüsü üzerinde kitap okuyarak yürüyen birini gördüm. Merak ettim!

Ne kadarıyla o yazının içinde? İçinde ise üzerinden yürüyerek geçtiği ırmağı o sırada gördü mü, diye not düştüm geçenlerde.

Sahaflarda elime geçen yapıttan sözetmiştim.

Yan boşluklar, sayfa altı yazılmış kimi yerleri çizilmiş bu yapıtın içinden, ince pelur kağıtlara günlük türü yazılmış notlar da elime geçti. Bunları da sizlerle paylaşıyorum. Notlar 2007'ye tarihlenmişler.
Sevgi içtenlik...

Tekin SonMez,
Stockholm, 25 Ocak 2010

Taksim’e tramvayla çıktığım sırada, kitap elimde öyle dalıp gitmişim. Kitap, bazı sözcüklerinin altı iki kez çizili kitap elimde, unutulmuş bir mektup zarfı gibi kalıvermiş.

Taksim’e geldiğimizi seslenenleri işitince yerimden kalktım. Kitap, dizlerimin üzerindeymiş. Pat diye yere düşüverdi.

Düşmekle kalmadı, birisi tarafından hazırlanmış gibi burnunun üstüne düştü kitap, sayfaları açıldı. Bu sırada tramvay vatmanı geriye döndü bana baktı. İnmemi bekliyor olmalı.

Tramvayda kimsenin kalmadığını gördüm o anda, hızla eğildim, zeminde yarı açılmış hüzünle bekleyen kitabı kavradım.

Olura, bu gariban kitabı orada bırakıp gidebilirdim de. Kitap böyle bir algı ile orada yarı açık bekleyebilir mi? Daha fazla düşünmedim. Açık sayfayı kapatmadan, bir parmağımı araya koyarak, hızla indim aşağıya.

Tramvay İstiklal Caddesi’ni boydan boya geçtiği sırada, çocukların bağırtı, şamata yaparak, arka demirlere bindiklerini de korku ile izlemiştim. Bu çocuklar, tramvay durur durmaz yok olmuşlar.

Tramvayda uyudum mu yoksa?! Geçtiğim yerlerin ayırdına bile varamadım! Dönüşte yürüyerek inerim. Dalgınlıkla bunu unutmazsam! Taksim mahşer gibi.

Tünel’de tramvaya binerken gözüme bir an çarpan hasır şapkalı bayanı da yanımdan geçip giderken gördüm. Demek ki o da Taksim'e dek gelmiş. Neden acaba?

Şimdi burada benden sonra mı tramvaydan indi, farkında değilim. Belki de vatmana adres falan sormuştur, ben kitabımı düşürdüğüm sırada ve onu görememişimdir.

Her neyse hızla yanımdan geçip giderken, dirseği lle bana çarptı. Çarptığının farkında bile değil. Elimde olmadan sendeledim.

Kararlı adımlarla yürüdü kalabalığın arasına karıştı. Arkasından bakmaya çalışırken, tramvayda dizlerimden yere düşen kitabın, elimde olduğunu fark ettim birden.

Bir parmağım sayfaların arasında durmuyor mu! Bu kendiliğinden açılan sayfada ne var, ne yok çok merak ediyorum!

Pera denilince, korku çağrıştıran konular olabilir mi bu sayfada, altını çizmek ilk işim olacak bu satırların! Bir pastahanede oturup bu sayfaya bakmak için can atıyorum şimdi.

Beyoğlu, İstanbul, 2007

Beyoğlu'nda bir kitapla tanıştım; Üçüncü Yazı

Sahaflarda bir yapıt elimize geçti. Sayfa altı ve yan boşluklar ilkin yazılmış kimi yerleri çizilmiş. Küstürülmüş bir kitap.

Okuyan kişisine göre izlenimler var.

Değerli İzleyici,
Notlar var diyelim buna. Açar açmaz daha ilk sayfada, bir iki yerde 'unutmak' diyor ve altını iki kez ince ince çiziyor.

Elimize geçen bu yapıtta karşımıza çıkan bu notlardan bir parçasını geçenlerde yayımladık. Bu anlık, evet bana göre de anlık olan notları okumayı sürdürüyoruz.
Sevgi içtenlik...

Tekin SonMez,
Stockholm, 7 Ocak 2010

Geçende Beyoğlu Belediyesinin önünden kıvrılıp tramvay meydanına çıkan yokuşu yürüyerek Beyoğlu’na çıktım. Bir kitap bir vitrinde ilgimi çekti. Bana tuhaf bir ışık kırılması ile el salladı, daha doğrusu.

Unutulmuş insan gibi oradan el sallayan bir kitap; 'Pera da İstanbul.'

Dayanamadım, içeri girdim, evirdim, çevirdim, satın aldım. Beyoğlu anısıdır bana! Tramvayda, Taksim 'e doğru çıkışta elimdeki kitabın sayfalarına, hem de dışarıya baktım. Bu kitabı okuyacak mıyım?

Bilmiyorum! Birkaç saat içinde olur'a bırakabilirim de. Belli olmaz. Fakat kafama takılan birkaç ‘şifre’ gibi sözü de buraya not edeceğim. ‘Unutmak’ bunlardan birisi. İşte bu kitap, hangi vitrinden bana el salladı; Eren Kitabevi mi yoksa Büyükşehir Kitabevi mi? Unuttum!

İlk sayfadaki ‘unutmak’ sözünün altını çizdim hemen. Bu kitapta, bence ilk bölüm önemli. Bunu söylemem erken ama olsun! Neden önemli? Hatta ilk sayfada şifreler de var bana göre.

İlk sayfayı okumak, bana ‘işaret’ verecek! ‘Okuma sürüyorsa, dönüp geriye bu notlara bakacağım. Kendim için! Bu kitabı ben kendim için okuyorum değil mi? Herhalde!

Kendimi ilk sayfa ile öteki sayfa arasında bir yerde görmek.. ki, ben neredeyim? Diyor ki hemen başlarken ilk sayfada; ‘..unutulur.’ Bu konu benim için gerçekten önemli; not ediyorum.

Yolda, metroda yürüyen ve hem de kitap okuyan insanlar var.. bir defasında Brooklyn Köprüsü üzerinde kitap okuyarak yürüyen birini gördüm. Merak ettim! Ne kadarıyla o yazının içinde? İçinde ise üzerinden yürüyerek geçtiği ırmağı o sırada gördü mü?

Ben de başka bir yerde okurken, başka bir olay peşinde belki.. sayfa içinde de olabilirim.. kitapla beraber yürüdüğüm sırada dışarıdan gelen seslere de kulak verebilirim.. belki görürüm de.

İşte şimdi tramvaydan dışarı bakarken kitabı elimde unuttum. Kitaba bakarken tramvayı unuttum. İkisi de oldu.

Bakarsın bu kitabın bir sözü beni alır çok eski defterlere götürür.. oraya takılı kalırım ve sayfaları çeviririm ama, zihnim başka yerde olur ve yazarın sesini işitmem bile. Okurken yazarın sesi işitilir mi?

Okurken ne yaptım? İşte bu soru! Daha sonra, notlara bakacağım. Bir okuma ‘otokontrolu’ olsun bu.

Bu yazar bu denemelerde, ‘unutulan’ şeyleri mi sıralayacak? ‘Unutmak,’ üzerine ben de bazı şeyler düşünürüm, belki! Bazı şeyleri ben de unutmak istiyorum! Nasıl unutulur? Belki bir sır verir bana!

Yazar hemen sayfa sonunda ise ‘..silici olmak yetmez,’ diyor. İlk 'unutmak' ikincisi ise ‘silici olmak’ benim için kapalı sözler. Bu iki söz arasında şifreler var sanırım. Bu kitabı bir iki sayfa okuyup, devam edip etmeyeceğime karar vereceğim.

‘Bırak! Veya; 'devam et’ gibi bir ses gelecek içimden. Farkında olacak mıyım o sesin? Bir de bu var! Kitabı okurken.. 'ey ses, gelirsen kitaba üç defa vur,' mu diyeceğim yoksa...

Beyoğlu, İstanbul, 2007